Friday, March 23, 2018

Kitab Fiqh Mazhab Syafi’i Dalam Bentuk Nazham (المنظومات)


Insya Allah dalam catatan ini akan disenaraikan kitab-kitab fiqh mazhab Syafi’i yang disusun dalam bentuk nazam. Terdapat dua jenis penyusunan kitab berbentuk nazam, iaitu;    a) karya asal penyusun.   b) disusun berdasarkan kitab yang lain. Setiap kitab akan disenaraikan mengikut nama pengarangnya, Semoga bermanfaat.

1.    al-‘Allamah Abu Abdullah Muhammad bin Ali bin Muhammad al-Hasan al-Rahbiy al-Syafi’i (557H), yang terkenal dengan gelaran Ibn al-Mutqinah;
a)     Matan al-Rahabiyyah (متن الرحبية), karya. Kitab ini adalah sebuah karya fiqh mengenai ilmu al-Faraid atau al-Mawaris (pusaka dalam Islam), yang disusun dalam bentuk nazam sebanyak 176 bait. Baca lagi di sini.

2.    al-Imam al-Qadhi Shafiyuddin Ahmad bin ‘Umar al-Mazjad al-Zabidi al-Syafi’i (929H);
a)    Tuhfah al-Thullab fi Nazm Masa-il al-Irsyad (تحفة الطلاب في نظم مسائل الإرشاد), dengan baitnya sebanyak 584. Kitab ini disusun berdasarkan kandungan kitab al-Irsyad, karya al-Imam Isma’il bin Abu Bakr Abdullah, yang terkenal dengan nama Ibn al-Muqri (837H). Manuskrip kitab ini boleh dimuat turun di pautan https://archive.org/details/abusalim604_gmail_20131217.

3.    Syihabuddin Ahmad bin Saifuddin Baylabak al-Zhahiri (753H).
a)  Rawdh al-Nazih fi Nazhm al-Tanbih (الروض النزيه في نظم التنبيه). Kitab ini disusun berdasarkan kandungan kitab al-Tanbih (التنبيه), karya al-Imam Abu Ishaq al-Syairazi (476H). Manuskrip kitab ini boleh dimuat turun di pautan http://www.archive.org/download/nadmtanbih/nadmtanbih.pdf

4.    Abu Muhammad Abdul ‘Aziz bin Ahmad bin Sa’id al-Damiri al-Dirini al-Mishri  (612/613-694H);
             a) Nazhm al-Tanbih,

5.    al-Hafizh Zaynuddin  Abdul Rahim bin al-Husain al-‘Iraqi (806H).
a)   Manzhumah fi al-Shuwar allati Yastahibb Fiha al-Wudhuk (منظومة في الصور التي يستحب فيها), karya Ia kemudiannya telah diberikan huraian oleh anaknya Imam Waliyuddin Abu Zur’ah Ahmad (826H).  Kitab ini boleh dimuat turun di pautan http://archive.org/download/waq98555/100_98555-05.pdf.

6.    al-‘Allamah al-Sayyid Abu Bakr bin Ahmad bin Abu al-Qasim al-Ahdal al-Yamani (984-1025H);

a)  Tuhfah al-Nusuk  bi Nazhm Muta’lliqat al-Siwak (تحفة النساك بنظم متعلقات السواك), Karya Kitab ini boleh dimuat turun di pautan http://archive.org/download/waq78836/084_78836-03.pdf.

b)    Manhah al-Wahhab bi Nazhm Tahrir Tanqih al-Lubab. Ia disusun dalam bentuk nazam  yang melebihi 4 ribut bait, sebagai manzumah  bagi kitab Tahrir Tanqih al-Lubab  karya Syaikhul Islam al-Qadhi Abu Yahya Zakariyya  al-Anshari  (926H).

c)   Nafhah al-‘Abir fi Nazhm al-Tahrir. Kitab ini merupakan ringkasan bagi kitab Manhah al-Wahhab bi Nazhm Tahrir Tanqih al-Lubab.

d)    al-Fara-id al-Bahiyyah Fi Nuzum al-Qawa'id  al-Fiqhiyyah
                                                                                                                       
7.    al-Imam Syihabuddin Ahmad bin ‘Imad al-Aqfahsi al-Syafi’i (750-808H);

a)  Manzhumah [al-Tibyan] Fima Yahill wa Yahram min al-Hayawan (منظومة فيما يحل ويحرم من الحيوان). Kitab ini boleh dimuat turun di pautan http://archive.org/download/waq78836/085_78836-04.pdf. Maklumat lanjut baca di sini.

b)  Manzumah Ibn al-‘Imad fi al-Ma’fuwat (منظومة ابن العماد في المعفوات), karya al-Imam Syihabuddin Abu al-‘Abbas Ahmad bin al-‘Imad bin Yusuf al-Aqfahsi (750-808H). Baca lagi di sini.

8.    al-Imam Syarafuddin Yahya al-‘Imrithi al-Syafi’i (989H);
a)  Nihayah al-Tadrib fi Nazhm Ghayah al-Taqrib (نهاية التدريب في نظم غاية التقريب), Ia disusun berdasarkan matan kitab al-Ghayah wa al-Taqrib fi al-Fiqh al-Syafi’i (الغاية والتقريب في الفقه الشافعي) karya al-Qadhi Abu Syuja’ (). Kitab ini boleh dimuat turun di pautan http://www.archive.org/download/waq7561/7561.pdf.

b)  al-Taysir fi Nazhm al-Tahrir fi al-Fiqh al-Syafi’i Kitab ini disusun berdasarkan kitab al-Tahrir fi al-Fiqh al-Syafi’i () karya Syaikh al-Imam Abu Yahya Zakariyya al-Anshari ()
.
9.    al-Imam Ahmad bin Husain, yang terkenal dengan gelaran Ibn Raslan al-Ramli (844H);
a)    Alfiyah al-Zubad (ألفية الزيد ). Maklumat lanjut mengenai kitab ini baca di sini.. Kitab ini boleh dimuat turun di pautan http://www.archive.org/download/alfi...iyat-zobad.pdf.

10. al-Imam ‘Alamuddin al-Sakhawi (643H);
a)  Tuhfah al-Faraidh  wa Thurfah al-Muhazzab al-Murtadh (المرتاض  تحفة الفرّاض وطُرفة المهذب), Manuskrip kitab ini boleh dimuat turun di pautan http://www.aljazi.org/taib/man/to7ft-farrad.rar.

11. al-‘Allamah al-Syaikh ‘Ali bin Ahmad al-‘Azizi al-Bulaqi al-Syafi’i (1070H/1660M).
a)    Manzhumah al-‘Azizi fi Masa-il al-Jama’ah (منظومة العزيزي في مسائل الجماعة). Maklumat lanjut dengan mengenai kitab ini baca di sini.

12. Zaynuddin Abu Hafsh ‘Umar bin al-Muzaffar bin ‘Umar al-bin al-Wardi Mu’arri al-Kindi (749H);
a)    al-Bahjah al-Wardiyyah (البهجة الوردية).
Ia merupakan ringkasan dalam bentuk nazam bagi kitab al-Hawi al-Shaghir (الحاوي الصغير) karya Imam Najmuddin Abdul Gaffar bin Abdul Karim al-Qazwaini al-Syafi’i (575-665H). Maklumat lanjut baca di sini. 

13. ‘Imaduddin Abu al-Fida’ Ismail bi Ali bin Mahmud al-Malik al-Ayyubi (672-732H).
a)    Nazhm al-Hawi ().  Ia merupakan ringkasan dalam bentuk nazam bagi kitab al-Hawi al-Shaghir (الحاوي الصغير) karya Imam Najmuddin Abdul Gaffar bin Abdul Karim al-Qazwaini al-Syafi’i (575-665H). 

14. Syaikh Mustafa bin Usman al-Jawi al-Qaruti, seorang ulama dari Garut, Indonesia;
a)   al-Fath al-Mubin ‘ala Muqaddimah al-Sittin (الفتح المبين على مقدمة الستين), karya. Kitab al-Fath al-Mubin ini disusun oleh Syaikh Mustafa bin Usman al-Jawi al-Qaruti dalam bentuk nazam (al-Manzhumah) berdasarkan Matn al-Sittin Mas-alah (الستين مسألة), iaitu sebuah matan fiqh yang disusun oleh al-Imam al-‘Alim Abu al-‘Abbas Ahmad al-Zahid (819H).  Kitab al-Fath al-Mubin ini telah diberikan huraiannya oleh ‘Allamah al-Syaikh Abu al-Mu’thi Muhammad Nawawi al-Bantani al-Jawi (1316H/1898M)melalui karya yang berjudul al-‘Aqd al-Tsamin Syarh ‘ala al- Manzhumat  Musamma bi al-Fath al-Mubin  (العقد الثمين شرح منظومة الستين مسألة المسماة الفتح المبين).

15.  al-Hafizh Jalaluddin Abdul Rahman bin Abu Bakr al-Suyuthi (911H);

a)    al-Khulashah fi Nazhm al-Rawdhah (). al-Hafizh al-Suyuthi telah membuat huraian (syarah) kitab ini dengan karya beliau yang lain, yang berjudul Raf’u al-Khashashah Syarh al-Khulashah ().

b)    al-Ibtihaj ila Nazhm al-Minhaj (),

16. al-Imam Taqiyuddin Abu Bakr bin Qadhi ‘Ajlun al-Syafi’i (928H)
            a) Nazhm Ghayah al-Ikhtishar ().

17. Syamsuddin Abu ‘Abdullah, Muhammad bin Abd al-Da-im bin Musa al-‘Asqalani al-Birmawi al-Mishri (831H)
a)    al-Manzhumah fi al-Fara-idh,

18. Abu al-Nur Abdullah bin Makki bin Abdul Hamid;
a)   al-Durr al-Tsamin fi Nazhm al-Masa-il al-Sittin (الدر الثمين في نظم المسائل الستين).

19. Muhammad bin Ahmad al-Jamal al-Mahalli (selepas 1302H);
a)    al-Fara-id al-Mujammalah Nazhm al-Sittin Mas-alah (الفرائد المجملة نظم الستين مسألة.). Syaikh Muhammad al-Jamal kemudiannya telah menghuraikan kitab ini melalui karya beliau yang berjudul al-Fawa-id al-Mukammalah bi Syarh al-Fara-id al-Mujammalah (الفوائد المكملة بشرح الفرائد المجملة).

20. Muhammad bin Abdul Qadir al-Ahdal (1324H);
a)    Ithaf al-Mubtadin bi Nazhm al-Masa-il al-Sittin (إتحاف المبتدين بنظم المسائل الستين).

21.  Syaikh al-‘Allamah Syihabuddin Ahmad al-Syarunbulali al-Syafi’i (), iaitu  seorang mufti daerah Haleb, Iraq;
a) Manzumah al-Durrah al-Muntadhirah fi Ma’fuwa min al-Najas (منظومة الدرة المنتضِرَة في المَعْفُوِّ من النجاس). Ia merupakan ringkasan bagi kitab Manzumah Ibn al-‘Imad fi al-Ma’fuwat (منظومة ابن العماد في المعفوات),, karya al-Imam Syihabuddin Abu al-‘Abbas Ahmad bin al-‘Imad bin Yusuf al-Aqfahsi (750-808H). Maklumat lanjut mengenai kitab ini baca di sini.

22. al-Allamah Abu Abdullah Muhammad bin al-Zhahiri al-Syafi’i ();
a)   al-Kifayah fi Nazhm al-Ghayah. Ia disusun berdasarkan kitab  al-Ghayah al-Qushwa fi Dirayah al-Fatwa (الغاية القصوى في دراية الفتوى)  Qadhi al-Qudhat Nashiruddin Abdullah bin Umar bin Muhammad bin Ali al-Baydhawi al-Syairazi (685H). 

23. al-Sayyid al-‘Allamah Abdullah bin Husain bin Thahir al-‘Alawi al-Husaini (1272H)
a)  al-Adhwa’ al-Lami’ Nazhm al-Risalah al-Jami’ah wa al-Tazkirah al-Nafi’ah (نظم الرسالة الجامعة والتذكرة النافعة ). Ia disusun berdasarkan kitab al-Risalah al-Jami’ah wa al-Tazkirah al-Nafi’ah (نظم الرسالة الجامعة والتذكرة النافعة ) karya al-‘Allamah al-Sayyid Ahmad bin Zain bin ‘Alawi bin Ahmad al-Habsyi (1069-1145H), seorang tokoh ulama terkenal mazhab Syafi’i dari Hadhramaut, Yaman.

24. Syaikh Abu Suhail Anwar Abdullah bin Abdul Rahman al-Fadhfuri (1387-);
a)  al-Nazhm al-Wafi fi al-Fiqh al-Syafi’i (النظم الوفي في الفقه الشافعي). Ia merupakan ringkasan dalam bentuk nazam bagi kitab Qurrah al-‘Ain fi al-Fiqh al-Syafi'i karya al-‘Allamah Zaynuddin bin Muhammad al-Malibari al-Fannani (938-).Terdapat 999 bait dalam kitab ini. Kitab ini boleh dimuat turun di sini.





No comments:

Post a Comment