Saturday, July 15, 2017

SAFINAH AL-SHALAH (سفينة الصلاة)


Kitab Safinah al-Shalah (سفينة الصلاة) adalah sebuah kitab fiqh ringkas mengenai tuntutan perlaksanaan ibadat solat, merangkumi cara-cara bersuci dan kaedah-kaedah perlaksanaan solat menurut mazhab Imam al-Syafi'i. Kitab ini disusun oleh Syaikh Abdullah bin ‘Umar bin Yahya al-Hadhrami al-Syafi’i (1209-1265H/1794-1849M).

Mengenai sistematik isinya, kitab ini terbahagi kepada tiga bahagian, iaitu;

        a)    Pendahuluan; mengandungi basmalah,  hamdalah dan shalawat.

        b)    Isi kandungannya pula meliputi dua bahagia, iaitu;
i.   Akidah (makna kalimat Syahadatain), yang menerangkan keimanan kepada Allah dan Nabi Muhammad saw.
ii.   Perbahasan mengenai ibadat solat; iaitu syarat, rukun dan perkara yang membatalkan solat. Pembahasan mengenai solat merupakan kandungan utama kitab ini.

         c)    Penutup:  mengandungi shalawat dan hamdallah.

Melihat keseluruhan isi kandungan kitab Safinah al-Shalah ini, tepatlah dikatakan ia adalah kitab fiqh. Kitab ini dianggap sebuah kitab yang berbentuk matan fiqh kerana ringkasnya huraiannya, tanpa disebutkan dalil-dalil dan permasalahan yang lebih luas yang berkaitan ibadat solat.

Di antara kitab yang dihasilkan sebagai huraian (syarah) bagi kitab Safinah al-Shalah, ialah;

       a)  Sullam al-Munajah Syarh Safinah al-Shalah (سلم المناجاة شرح سفينة الصلاة ) karya al- ‘Allamah Syaikh Abu ‘Abdul Mu’thiy, Muhammad Nawawi bin ‘Umar bin ‘Arabi bin ‘Ali al-Jawi al-Banteni al-Tanariy (1316H/1898M).

      b)   Syarh Safinah al-Shalah, karya Dr. Muhammad Abdul Rahman Syamilah al-Ahdal. Kitab setebal 204 halaman ini telah terbitkan dengan cetakan pertamanya pada tahun 1987/ 1408H oleh Maktabah al-Thalib al-Jami’i, Makkah.

Matan kitab Safinah al-Shalah ini boleh dimuat turun di SINI. Kitab dalam bentuk PDF ini berdasarkan terbitan Maktabah wa Mathba’ah Mustafa al-Babi al-Halabi wa Awladuh pada tahun 1843. Kitab Safinah al-Shalah ini dicetak bersama dengan kitab Safinah al-Naja, karya Syaikh Salim bin Abdullah bin Samir al-Khudhari al-Hadhrami (1855M). Kedua-dua kitab ini juga telah diterbitkan oleh Maktabat al-Hadyi al-Muhammadi, Kaherah, Mesir dengan cetakan pertamanya pada tahun 2015.  

Semoga bermanfaat.

Sunday, July 9, 2017

Karya Fiqh Mazhab Syafi'i Abad 14 Hijrah (1300-1399H)

        
01. al-‘Allamah Syamsuddin Abu Khudhair Muhammad bin Ibrahim bin ‘Amir bin ‘Abdul Rahman al-Dimyathi al-Madani al-Azhari (1304H)
a)  Nihayah al-Amal li Man Raghiba fi Shihhatil ‘Aqidah wal ‘Amal   (نهاية الامل لمن رغب في صحة العقيدة والعمل
b)     Hasyiah ‘ala Nihayah al-‘Amal

02. Abdul Salam bin Muhammad Nur al-Din al-Turmanini (1238–1305H /1823–1887M)
a)     Risalah Majmu’ al-Fatawa (رسالة مجموع فتاوى)
b)     Majmu’ Marasilat (مجموع مراسلات)
c)      Raf’u al-Khilaf wa al-Syaqaq fi Ahkam al-Thalaq (رفع الخلاف والشقاق في أحكام الطلاق)

03. ‘Ali bin Ahmad Bashabrin al-Daw-‘ani (1305H)          
a)     Hasyiah  I’anah al-Musta‘in  ‘ala Fath al-Mu’in
b)     Itsmad al-‘Aynain fi Ikhtilaf al-Syaikhayn; Ibn Hajar al-Haytami wa al-Syams al-Ramli

04. al-Sayyid al-Bakri, Abu Bakr Usman bin Sayyid Muhammad Syatha al-Dimyathi (1226-1310H)

05. Syeikh Umar bin Barakat bin Ahmad al-Syami al-Baqa’iy al-Azhari al-Makki (1245-1313H/1829-1896M)
a)     Fayd al-Ilah al-Malik Syarh ‘Umdah al-Salik[1]
b)     Syarh ‘ala al-‘Uddah fi al-Fiqh.

06.  Syeikh Zainul Abidin bin Muhammad al-Fathani (Tuan Minal)     

07.   Abu ‘Abdul Mu’thiy, Muhammad Nawawi bin 'Umar bin Ali al-Jawi al-Banteni al-Tanariy (1316H/1898M)
b)     Qut al-Habib al-Gharib Tawsyih  ‘ala Fath al-Qarib al-Mujib
c)      Syarh Kasyifah al-Saja ‘ala Safinah al- Naja fi Ushuluddin wa al-Fiqh ‘ala Mazhab al-Syafi’i
d)     Mirqatu Su’udi al-Tashdiq fiy Syarh  Sullam al-Taufiq[2].
f)      Fath al-Mujib fi Syarh Muhktashar al-Khathib[3]
g)     al-Tsamâr al-Yâni’ah  Syarh  al-Riyadh al-Badi’ah Fi Ushuluddin wa al-Fiqh[4]
h)    Suluk al-Jaddah Syarh ‘ala Risalah al-Muhimmah bi Lam’ah al-Mafadah fi Bayan al-Jum’ah wa al-Mu’addah.

08.   Sayyid ‘Abdur Rahman bin Muhammad bin Husain bin ‘Umar Ba ‘Alawi al-Hadhrami (1250- 1320H)

09.  al-‘Allamah al-Syaikh Wan Ahmad bin Muhammad Zain bin Musthafa al-Fathani (1272-1325H/1856-1908M)
a)     Bahjah al-Mubtadin
b)     ‘Unwan al-Falah
c)      al-Fatawa al-Fathaniyyah

10.    Muhammad bin Abdullah bin Abdul Lathif al-Jardani al-Husaini al-Diyamthi (1331H)
a)     Mursyid al-Anam ila ma yajib ma’rifatuh min al-‘Aqa-id wa al-Ahkam (مرشد الأنام إلى ما يجب معرفته من العقائد والأحكام)
b)     Fath al-‘Allam syarh Mursyid al-Anam (فتح العلام شرح م رشد الأنام)
c)      Mufid al-‘Awwam

11.  al-Habib Utsman bin Abdullah bin ‘Aqil bin Yahya al-‘Alawi al-Husaini (1238-1331/1822-1914)
a)     Irsyad a-Anam fi Tarjamah Arkan al-Islam

 12. Syaikh Muhammad Amin al-Kurdi al-Syafi’i al-Naqshabandi (1332H)

13.   Muhammad bin Ismail Daud al-Fathani  (1260-1333H / 1844-1915M)

14.   al-Allamah Alawy  bin Ahmad bin Abdul Rahman al-Saqqaf al- Makky (1255-1335H/1916M)
a)     Tarsyih al-Mustafidin ‘ala Fath al-Mu’in 
b)     al-Fawa-id al-Makkiyyah
c)      Mukhtashar al-Fawa-id al-Makkiyyah

15.  Al-‘Allamah Syaikh Abdul Hamid bin Muhammad Qudus al-Makki (1335H)
a)    al-Anwar al-Sunniyyah ‘ala al-Durar al-Bahiyyah (الدرر البهية الأنوار السنية على)[5]

16.   Syeikh Muhammad bin Sulaiman Hasabullah al-Makki (1233-1335H]           
17.  18. Muhammad Zuhri al-Ghumrawi (1337H)
a) Anwar al-Masalik Syarh 'Umdah al-Salik wa 'Uddah al-Nasik
b) al-Siraj  al-Wahhaj ‘alaa Matni al-Minhaj

18. Syeikh al-‘Allamah Muhammad Mahfuz bin Abdullah  bin Abdul Mannan al-Tarmasi (1285-1338H/1868-1920M)
a)    Hasyiah ‘Ala al-Manhaj al-Qawim (Mauhibah Zil Fadhli `ala Syarh al-'Allamah Ibnu Hajar ‘ala Muqaddimah Ba Fadhal) 
b)     Is-'af al-Mathali’  bi Syarh  al-Badr al-Lami’ 'ala Jam-'i al-Jawami’ (Hasyiah al-Tarmasi  ‘ala Syarh al-Mahalli  ‘ala Jam-‘i al-Jawami’)

19. Syaikh Shalih bin Ibrahim al-Ra-is al-Zamzami al-Makki (1340H)
a)     Hasyiah ‘ala Manhaj al-Thullab

20.  al-Sayyid Ahmad bin ‘Umar al-Syathiri (1312-1360H)           
            b) Nayl al-Raja Syarh Safinah al-Naja
            c) Ta’liqat ‘ala Bughyah al-Mustarsyidin

21.  Abdul Mu’thi al-Saqa[7]                   
            a) al-Irsyadat al-Sunniyyah ila al-Ahkam al-Fiqhiyyah

22.   Syaikk Muhammad Nur al-Faththani (1290-1363H/1873-1944M)        

23.  Syeikh Shadiq Habannakah al-Maydani (1398?/ 1908-1978 )
         a) Syarh Tuhfah al-Thullab bi Syarh Tanqih al-Lubab



[1] Huraian bagi kitab Umdah al-Salik 'Umdah al-Salik wa ‘Uddah al-Nasik, karya  al-Imam al-‘Allamah Syihabuddin Abu al-‘Abbas Ahmad bin al-Naqib al-Mishri (702-769H). 

[2 Ia adalah huraian bagi kitab Sullam al-Taufiq karya Syaikh Abdullah bin al-Husain bin Thahir bin Muhammad bin Hasyim Ba’alawi.

[3] Ia merupakan syarah Mukhtashar al-Khathib karya al-Khathib al-Syarbini, iaitu huraian bagi kitab Manasik al-Haj al-Shaghir - sebuah kitab mengenai ibadat haji dan umrah.

[4] Huraian (syarah) bagi kitab al-Riyadh al-Badi’ah Fi Ushuluddin wa Ba’dh Furu’ al-Syari’ah, karya Syeikh Muhammad Hasabullah              
   
[5]Huraian (syarah) bagi  kitab al-Durar al-Bahiyyah fi Ma Yalzim al-Mukallaf min al-‘Ulum al-Syar-‘iyyah karya al-Sayyid al-Bakri, Abu Bakr bin Sayyid Muhammad Syatha al-Dimyathi.

[6]Kitab ini telah diberi huraiannya oleh Syaikh Muhammad Nawawi al-Bantani (1316H/1898M), melalui karyanya al-Tsamâr al-Yâni’ah  Syarh  al-Riyadh al-Badi’ah Fi Ushuluddin wa al-Fiqh.

[7] Saya belum mendapat maklumat mengenai tahun kelahiran dan kewafatan beliau. Beliau adalah  seorang ulama di Universiti al-Azhar al-Sharif, Mesir. Daripada carian saya di laman web, saya menjumpai nama seorang tokoh ulama hadis di Universiti al-Azhar pada zamannya iaitu  al-'Allamah 'Abdul Mu'thi bin Hasan bin Rajab al-Saqa al-Farghali (العلامة عبد المعطي بن حسن بن رجب السقا الفرغلي). Kemungkinan ia adalah tokoh yang sama. Wallahu a'lam.