01.
Muhammad bin Ali bin Abu Ali al-Qal’iy al-Yamani (500H)
a) Ihtirazat al-Muhazzab
02. Abu Sa’ad Muhammad bin Ahmad bin Muhammad al-Harawi
(500H)
a). al-Isyaraf ‘ala Ghawamidh al-Hukumat
03. Ishaq bin Yusuf bin Ya’qub al-Sharadafi al-Yamani
(500H)
a) al-Kafi fi al-Fara-idh wa fi al-Hisab
04. Abu al-Muhasin Abdul Wahid bin Ismail bin Ahmad
al-Thabari al-Ruyani (415-502H)
b) Hilyah al-Mukminin fi al-Furu’
c) al-Kafi fi al-Furu’
05.
al-Qadhi Abu Nashr Syuraih bin
Abdul Karim bin Muhammad al-Ruyani (505H)
a) Rawdhah al-Hukkam wa Zinah al-Ahkam
06.
Hujjatul Islam Abu Hamid, Muhammad
bin Muhammad al-Ghazzali (450-505H)
07. Saifuddin Abu Bakr Muhammad bin Ahmad bin
al-Husain bin ‘Umar al-Syasyi al-Qaffal al-Faraqy (429-507H)
b Hilyatul
‘Ulamaa’ fiy Ma’rifati Madzahib al-Fuqahaa’
08. Muhyi al-Sunnah Abu Muhammad al-Husain bin
Mas’ud al-Baghawi (436-516H)
b) Syarh Mukhtashar al-Muzani
09.
Abu al-Fath Sulthan bin Ibrahim bin
Muslim al-Maqdisi (442-518/535H)
a) al-Tiqa al-Khatanain
10.
Abu Ishaq al-Ruyani Ibrahim bin Ali bin
al-Husain al-Syaibani al-Thabari (523H)
11.
al-Qadhi Abu ‘Ali al-Hasan bin Ibrahim
bin ‘Ali bin Barhun al-Fariqi (433-528H)
a) al-Fatawa al-Majmu’ah
b) Fawa-id al-Muhazzab
12. ‘Imaduddin Abu Hamid
Muhammad bin Yunus bin Muhammad al-Irbili al-Mawshuli
(535H)
a) al-Fatawa
b) al-Muhith Jam’ al-Muhazzab wa al-Wasith
13.
Abu Ishaq Ibrahim bin Ahmad bin
Muhammad al-Marwazi (453-536H)
a) al-Ta’liqah al-Mabsuthah
14.
Abu Sa’ad Muhyiddin Muhammad bin Yahya
bin Manshur al-Naysaburi (476-548H)
a) al-Muhith Syarh al-Wasith
b) al-Inshaf fi Masa-il al-Khilaf
15.
Abu al-Ma’ali, Mujalla bin Jumai’ bin
Naja al-Makhzumi al-Arsuqi al-Mishri (550H)
a) Adab al-Qadha’ (al-‘Umdah)
16.
Abu Amru ‘Usman bin Muhammad bin Ahmad
al-Mush’abi (550H )
17.
Abu Khalaf ‘Awdh bin Ahmad al-Syarwani
al-Syirazi (550H)
a)
Syarh Mukhtahar al-Mukhtashar[10]
18. al-Qadhi Abu
al-Ma’ali Mujalla bin Jami’ al-Makhzumi (550H)
a) al-Zakha-ir fi
al-Furu’
19.
Ibn al-Khall al-Syafi’i, al-Imam Abu
al-Hasan Muhammad bin Mubarak Muhammad al-‘Ukbari (475-552H)
a) Tawjih al-Tanbih ( Syarh al-Tanbih li
al-Syairazi)
20.
Abu Muhammad Abdullah bin Yahya bin Abi
al-Haytsam al-Sha’abi al-Yamani (553H)
a) Ghayah al-Mufid wa Nihayah al-Mustafid
fi al-Kalam ‘ala
al-Muhazzab
al-Muhazzab
21.
Abu Husain Yahya bin Abu al-Khayr bin
Salim al-‘Imrani al-Yamaniy (489-558H)
b) Musykil al-Muhazzab (Bayan ma Asykala
min al-Muhazzab)
c) Radd al-Su-al ‘amma fi al-Muhazzab
d) Ghara-ib al-Wasith
22.
Hamalul Islam Abu Qasim Umar bin
Muhammad bin Ahmad / Ibn al-Bazri (560H)
a) al-Fatawa
b) Hill Isykalat al-Muhazzab
23. Abu Muhammad, Mahmud bin al-‘Abbas al-Khawarizmi
(568H)
a) al-Kafi
24.
Quthbuddin Abu al-Ma’ali Mas’ud bin
Muhammad bin Mas’ud al-Thuraisyisyi al-
Naysaburi (505-578H)
25.
Ibn Abu ‘Ashrun, Abu Sa’ad Syarafuddin
Abdullah bin Muhammad bin Hibatullah bin al-Mutahhar bin ‘Ashrun
(493-585H)
a) al-Muzahhab Fi Gharib al-Muhazzab
b) Fawa-id al-Muhazzab
d) al-Dhari’ah fi ma’rifah al-Syari’ah
e) al-Intishar
26. Najmuddin Abu al-Barakat Muhammad bin
al-Muwaffiq bin Sa’id al-Khubusyani (510-587H)
a) Tahqiq al-Muhith
27.
al-Qadhi Abu Syuja’, Syihabuddin Ahmad
bin al-Hasan bin Ahmad al-Ashbahani (533-593H)
b) Syarh al-Iqna’ fi Furu’ al-Syafi’iyyah[15]
[1] Merupakan kitab huraian () bagi kitab Mukhtashar al-Muzani, karya Imam Ismail bin Yahya al-Muzani (246H).
[2] Dikatakan kitab al-Basith adalah
ringkasan bagi kitab Nihayah al-Mathlab fi Dirayah al-Mazhab karya
Imam al-Haramayni al-Juwaini (478H). Kitab al-Basith walaupun ringkasan kepada
Nihayah al-Mathlab, tidaklah bermakna semua kandungannya adalah daripada kitab
tersebut, malah Imam al-Ghazali turut memuatkan pandangan-pandangannya. Ini
adalah manhaj ulama terdahulu dalam meringkaskan kitab. Sebagaimana Imam
al-Nawawi (676 H) yang meringkaskan kitab al-Muharrar karya Imam al-Rafi'i
dengan penambahan dan pembetulan. Kitab al-Basith ini kemudiannya telah diringkaskan
sendiri oleh al-Ghazali dengan beberapa tambahan di dalam kitabnya al-Wasith.
[3] Kitab al-Wajiz adalah ringkasan
kitab al-Wasith karya al-Ghazali sendiri. Kitab al-Wajiz telah dihuraikan (syarah)
beberapa ulama, antaranya;
a) Imam Fakhruddin al-Razi (606H),
b) Imam al-Rafi’i (623H) melalui
karyanya Fath al’Aziz Syarh al-Wajiz, yang juga terkenal dengan
judul al-Syarh al-Kabir. Kitab al-Syarh al-Kabir kemudiannya telah
diringkaskan oleh al-Nawawi dalam kitab al-Rawdhah al-Thalibin.
[4] Walaupun Kitab al-Ihya’ lebih
terkenal sebagai kitab tasawwuf, namun begitu ia juga boleh dianggap sebagai
kitab fiqh kerana sebahagian isi kandungannya menyentuh bidang fiqh.
[5] Iaitu syarah bagi Kitab al-Syamil
karya Ibn al-Shabbagh (477H)
[6] Syarah bagi kitab Hilyatul ‘Ulamaa’ fiy Ma’rifati Madzahib al-Fuqahaa’, iaitu karya beliau sendiri.
[7] Jika disebutkan kitab al-‘Uddah,
maka yang dimaksudkan adalah kitab al-‘Uddah al-Shughra. Haji
Khalifah menyebutkan dalam kitabnya Kasyf al-Dzunun (2/1129) nama kitab ini
adalah al-‘Uddah – tanpa perkataan al-Shughra.
Kemungkinan perkataan al-Shughra tersebut ditambahkan di hujungnya bagi
membezakannya dengan kitab al-‘Uddah al-Kubra, iaitu karya Imam Abu
Abdullah al-Husain bin Ali al-Thabari (495H).
[8] Beliau adalah cucu kepada al-Imam
Abu al-Hasan Ahmad bin Muhammad bin Ahmad al-Mahamili, al-Dhabbi al-Baghdadi
(368-415H)
[9] Kitab yang menghuraikan (syarah)
kitab Mukhtashar al-Mukhtashar karya Abu Muhammad Abdullah bin
Yusuf bin Abdullah al-Juwaini (438H).
[10] Juga kitab syarah bagi kitab
Mukhtashar al-Mukhtashar karya Abu Muhammad Abdullah bin Yusuf bin
Abdullah al-Juwaini (438H).
[11] Ia merupakan kitab yang
menghuraikan kandungan kitab al-Muhazzab karya Abu Ishak
al-Syairazi (476H))
[12] Disusun dalam dua juzuk, sebagai tambahan bagi kitab al-Muhazzab karya al-Abu Ishaq al-Syairazi (476H).
[13] Kitab ini telah
disyarahkan oleh Baha-uddin al-Qafthi Hibbatullah bin Abdullah (697H)
[14] Nama ini disebutkan oleh al-Subki. Ibn
Khalikan dan Haji Khalifah pula menyebutkannya sebagai Shafwah
al-Mazhab min Nihayah al-Mathlab. Manakala Ibn Qadhi Syuhbah menyebutnya
sebagai Shafwah fi Ikhtishar Nihayah al-Mathlab. Berdasarkan judul
yang diberikan oleh al-Subki (Shafwah al-Mazhab ‘ala Nihayah
al-Mathlab), kitab ini adalah huraian (syarah) bagi kitab Nihayah
al-Mathlab karya al-Imam Haramain al-Juwaini (478H). Sedangkan
berdasarkan judul yang disebutkan oleh Ibn Khalikan, Haji Khalifah dan Ibn
Qadhi Syuhbah, kitab ini merupakan ringkasan bagi kitab Nihayah
al-Mathlab. Judul yang diberikan oleh mereka ini lebih tepat berbanding
dengan judul yang disebutkan oleh al-Subki, kerana kitab Nihayah
al-Mathlab ditulis merangkumi 40 jilid. Sedangkan kitab Shafwah ini
hanya merangkumi 7 jilid sahaja. Berdasarkan realiti tersebut, terbukti bahawa
kitab al-Shafwah ini merupakan ringkasan bagi kitab Nihayah
al-Mathlab dan bukannya kitab huraiannya.
[15] Iaitu syarah bagi
kitab al-Iqna’ karya Imam al-Mawardi (450H)
No comments:
Post a Comment