01. ‘Alamuddin
Abdul Karim bin ‘Ali bin ‘Umar al-‘Iraqi al-Syafi’i (Ibn al-Kurdi al-Anshari
al-Mishri) (704H)
a)
Syarh al-Tanbih
02. Syarafuddin Abdul Mukmin bin Khalaf bin Abu
al-Hasan al-Diyamthi (613-705H
03. Dhiya’uddin
Abdul Aziz bin Muhammad al-Thusi
al-Dimasyqi (706H)
a)
al-Mishbah Syarh al-Hawi
04. Ibn
al-Rif-‘ah, Abu al-‘Abbas Najmuddin Ahmad bin Muhammad bin ‘Ali bin Murtafi’
bin al-Rif-‘ah al-Anshari (645-710H)
a) al-Mathlab
Syarh al-Wasith (Mathlab al-‘Ali fi Syarh al-Wasith)[1]
b) Kifayah
al-Nabih Syarh al-Tanbih[2]
05. ‘Ala’uddin Abu al-Hasan, Ali bin Muhammad bin
Abdul Rahman al-Baji al-Mashri (631-714H)
a) al-Tahrir
Mukhtashar al-Muharrar
06. Ruknuddin Abu Muhammad al-Hasan bin Muhammad
bin Syaraf Syah al-Istirabazi (715H)
a)
Syarh al-Hawi
07. Ibn
al-Wakil al-Mishri (Ibn al-Murahhil), Shadruddin Muhmmad bin Umar al-Syafi’i
(716H)
08. ’Izzuddin
Abu Hafsh ‘Umar bin Ahmad bin Ahmad al-Mudlaji al-Nasya-i al-Mishri (716H)
a) al-Isykalat
‘ala al-Wasith
09. Muhammad
bin Abi Manshur bin ‘Abdul Mun’im bin Hasan al-Syaibi (720H)
a) Syarh al-Tanbih
10. Baha-uddin
Abu al-‘Abbas Ahmad bin Abu Bakr bin ‘Arram al-Sakandari (720H)
a)
al-Siraj al-Wahhaj Fi Iydhah al-Minhaj
11. Quthbuddin
Abu Abdullah Muhammad bin Abdul Shamad bin Abdul Qadir al-Sunbathi al-Mishri (722H)
a) Tashhih
al-Ta’jiz
12. Ibn al-‘Amiri,
Jamaluddin Ahmad bin ‘Ali al-Yamani
(725H)
a) Syarh
al-Tanbih
13. Ibn
Qadhi Syahbah, Kamaluddin Abdul Wahhab bin Muhammad bin Abdul Wahhab Ibn Qadhi
Syahbah al-Asadi (726H)
a) al-Ta’liq
‘ala al-Tanbih
b) Syarh
al-Jurjaniyah[3]
14. Najmuddin
Ahmad bin Muhammad al-Qamuli (727H)
a) al-Bahr
al-Muhith fi Syarh al-Wasith
b) Jawahir
al-Bahr[4]
15. Ibn
al-Shaqilli, Fakhruddin Muhammad bin Muhammad bin Muhammad (727H)
a) al-Tanjiz
16. ‘Alauddin
Abu al-Hasan ‘Ali bin Isma’il bin Yusuf
al-Qunawi al-Tibrizi (668-729H)
a)
Talkhish Minhaj al-Halimi (Talkhish Minhaj al-Din)
17. Najmuddin
Abu Abdullah Muhammad bin ‘Uqail bin Abu al-Hasan al-Balisi al-Mishri (660-729H)
a) Syarh
al-Tanbih
18. Fakhruddin
Abu Umar ‘Uthman bin Muhammad bin Abdul Rahim ()
a) Syarh
al-Hawi
19. Jamaluddin
Abdul Hamid bin Abdul Rahman bin Abdul Hamid al-Jiluni al-Syirazi (731H)
20. Dhiyauddin
Abu al-Hasan ‘Ali bin Salim bin Rabi’ah al-Anshari al-Azra’iy (657-731H)
a) Nazham
al-Tanbih
21. ‘Imaduddin
Abu al-Fida’ Ismail bi Ali bin Mahmud al-Malik al-Ayyubi (672-732H)
a) Nazham
al-Hawi
22. al-Qadhi
al-Imam Sarafuddin Abu al-Qasim Hibatullah Ibn al-Barizi (734H)
a) Masa-il
Tahlil al-Ha-idh min al-Ihram
23. al-Qadhi Syaraf al-Din Abu al-Qasim Hibatullah
bin Abdul Rahim al-Barizi al-Hamawi al-Syafi’i (645-738H)
a) Mukhtashar
al-Tanbih
b) Tamyiz
al-Ta’jiz (Syarh ‘ala al-Ta’jiz)[6]
c) al-Zubad[7]
d) Syarh
al-Bahjah
e) Taysir
Fatawa fi Tahrir al-Hawi
24. Fakhruddin
Abu ‘Amru Usman bin ‘Ali bin Usman al-Tha’i al-Halabi (Ibn Khathib Jibrin)
(662-739H)
a) Tashhih
al-Hawi
25. Majd
al-Din Abu Bakr bin Isma’il bin ‘Abdul ‘Aziz al-Zankalumi al-Syafi’i (677-740H)
a) Tuhfah
al-Nabih Syarh al-Tanbih
b) Zawa-id
al-Bahr ‘ala al-Rafi’i
26. Muhammad
bin Yusuf, Zaynuddin Abu Hayyan al-Dalusi (745H)
a) al-Wahhaj
fi Ikhtishar al-Minhaj
27. Dhiya-u
al-Din Muhammad bin Ibrahim al-Munawi (746H)
a)
Syarh al-Tanbih
28. Jamaluddin
Abu Abdullah Muhammad bin Ahmad al-Bashshal al-Yamani (748H)
a) Syarh
al-Tanbih
29. Abu
al-Fadhl Kamaluddin Ja’far bin Tsa’lab bi Ja’far al-Adfuwy (675/685-748/749)
a) al-Imta’
fi Ahkam al-Sima’
30. Ibn
al-Wardi, Zaynuddin Abu Hafsh ‘Umar bin al-Muzaffar bin ‘Umar al-bin al-Wardi
Mu’arri al-Kindi (691-749H/1348M)
31. Faraj
bin Muhammad, Nuruddin al-Ardabili (749H)
a) Syarh
al-Minhaj
32. Najmuddin
Abu al-Qasim Abdul Rahman bin Yusuf bin Ibrahim al-Ushfuni (677-750H)
a) Mukhtashar
al-Rawdhah
33. Syihabuddin
Abu Musa Ahmad bin Musa bin Khafajah al-Shafadi (750H/1349M)
a) Syarh
al-Tanbih
b) al-‘Umdah
(al-Mukhtashar fi al-Fiqh)
c) al-Masa-il
al-Muhimmat li al-Mu’minin
34. Syihab
al-Din Ahmad bin Saif al-Din al-Dzahiri (753H)
a) al-Rawdh
al-Nazih fi Nuzhum al-Tanbih
35. Taqiyuddin
Abu al-Hasan Ali bin Abdul Kafi al-Subki (683-756H)
a) Takmilah
al-Majmu’ Syarh al-Muhazzab[9]
b) al-Ibhaj
Fi Syarh al- Minhaj
d) Nur
al-Mashabih fi Shalah al-Tarawih
e) al-Raqm al-Ibrizi fi Syarh Mukhtashar al-Tabrizi.
e) al-Raqm al-Ibrizi fi Syarh Mukhtashar al-Tabrizi.
36. Taj
al-Din Abdul Rahim bin Muhammad al-Mawshuli (761H)
a) al-Nabih
fi Ikhtishar al-Tanbih
37. Ibn
Naqib al-Mishri, Syihabuddin Abu al-‘Abbas Ahmad bin Lukluk (702-769H)
b) al-Tawsyih
al-Muzahhab fi Tashhih al-Muhazzab
c) Tashil
al-Hidayah wa Tahshih al-Kifayah[10]
38. Jamaluddin
Abu Bakr Muhammad bin Ahmad bin Muhammad al-Syarisyi al-Dimasyqi (695-769H/779H)
a)
Zawa-id al-Hawi ‘ala al-Minhaj
39.Tajuddin
Abdul Wahhab bin Taqiyyuddin Ali bin
Abdul Kafi al-Subki (770H)
a) Takammulah al- Ibhaj Fi Syarh al- Minhaj
b) al-Tawsyih
‘ala al-Tanbih wa al-Tashhih wa al-Minhaj
40. Syamsuddin
Abu Abdullah, Muhammad bin Khalaf bin Kamil al-Ghazzi al-Dimasyqi (716-770H)
41. Jamaluddin
Abu Muhammad Abdul Rahim bin al-Husain bin ‘Ali al-Qurasyi al-Isnawi al-Mishri (704-772H)
a)
Hasyiah ‘ala al-Rawdhah
b)
Tazkirah al-Nabih Fi Tashhih al-Tanbih[12]
c)
al-Hidayah ila Awham al-Kifayah
d)
al-Muhimmat ‘ala al-Rawdhah[13]
e)
al-Tanqih fima Yarid ‘ala al-Tashhih
f)
al-Tamhid fi Takhrij al-Furu’ ‘ala al-Ushul
g)
al-Fatawa al-Hamawiyyah
42. Abu
Hamid Baha-uddin Ahmad bin Ali bin Abdul Kafi al-Subki al-Mishri (719-773H)
a)
Jam’u al-Tanaqud
43. Imaduddin
Abu al-Fidak Ismail bin ‘Umar bin Katsir al-Qurasyi al-Dimasyqi (701-774H)
a) Irsyad
al-Faqih ila Ma’rifah Adillah al-Tanbih
44. Syamsuddin Abu Abdullah Muhammad bin Muhammad
bin Abdul Karim bin Ridhwan al-Ba’li al-Mawshili (774H)
a) Ghayah
al-Luhhaj fi Syarh al-Minhaj
45. al-‘Allamah
Jamaluddin Yusuf bin Ibrahim al-Ardabili (779H)
46. Syihabuddin Abu al-‘Abbas al-Azra’i Ahmad bin Hamdan bin Abdul Wahid (708-783H)
a) Qut
al-Muhtaj fi Syarh al-Minhaj
b) Ghunyah
al-Muhtaj fi Syarh al-Minhaj
c) Hasyiah
‘ala al-Rawdhah
d) Jam’
al-Tawassuth Bayna al-Rawdhah wa al-Syarh[14]
e) al-Tanbihat ‘ala Awham
al-Muhimmat
47. Jamaluddin Muhammad bin Abdullah bin Abu Bakr
al-Shardafi al-Rimiy (710-792H)
a) al-Ma-‘ani
al-Badi-‘ah Fi Ma’rifah Ikhtilaf Ahl al-Syari-‘ah
b) al-Tafqih
Syarh al-Tanbih li Abi Ishaq al-Syairaziy
c) Bughyah
al-Nasik fi al-Manasik
48. Abu
Abdullah Badruddin Muhammad bin Abdullah bin Bahadur al-Zarkasyi (745-794H /1344-1392M)
a) al-Dibaj
fi Tawdhih al-Minhaj
b) Syarh
al-Tanbih
c) Syarh
al-Wajiz
d) al-Qawa-‘id
Fi al-Furu’
f) Khabaya
al-Zawaya fi al-Furu’
g) Fatawa
al-Zarkasyi
49. Syihabuddin
Abu al-‘Abbas Ahmad bin Shalih bin Ahmad
al-Biqa’i al-Zuhri al-Dimasyqi (795H).
a)
al-‘Umdah
50. Syarafuddin Abu al-Ruh, ‘Isa bin ‘Usman bin
‘Isa al-Ghazzi (799H)
[1] Merupakan huraian bagi kitab al-Wasith, karya Imam al-Ghazali (505H).
Ibn al-Rif’ah memulakan penyusunan karya beliau ini, dari bahagian akhir daripada
kitab al-Wasith, iaitu bahagian jinayat, hudud dan ta’zir sehingga akhir kitab
dan diikuti dengan bahagian muamalat. Kemudiannya, baharulah beliau menghuraikan
bahagian awal kitab, iaitu bahagian ibadat dan hukum kekeluargaan. Namun beliau
tidak sempat menyempurnakan karya beliau ini, kerana kewafatannya. Dalam
bahagian ibadat, beliau hanya sempat membuat penghuraian sebahagian daripada
bab solat. Ada pengkaji menyebutkan bahawa beberapa bab mengenai ibadat yang
ditinggalkan oleh Ibn al-Rif’ah, iaitu zakat, puasa dan haji telah disiapkan
huraiannya oleh seorang tokoh ulama mazhab Syafi’i yang terkemudian, iaitu al-‘Allamah
al-Qamuli al-Syafi’i. Wallahu a’lam.
[2]
Dalam karya-karya fiqh mazhab
Syafi’i, jika disebutkan kitab al-Kifayah
secara mutlak tanpa judul lengkapnya (Kifayah
al-Nabih), maka ia merujuk kepada kitab ini. Di antara kitab yang ada
kaitan dengan kitab al-Kifayah,
ialah;
a) Tashil
al-Hidayah wa Tahshih al-Kifayah,
karya Ibn Naqib al-Mishri, Syihabuddin Abu al-‘Abbas Ahmad bin Lukluk
(702-769H).
b) al-Hidayah
ila Awham al-Kifayah,
karya Jamaluddin Abu Muhammad Abdul Rahim bin al-Husain bin ‘Ali al-Qurasyi
al-Isnawi al-Mishri (704-772H).
[3]
Kemungkinan syarah (huraian) bagi
kitab al-Tahrir fi al-Furu’ karya Abu
al-‘Abbas Ahmad bin Muhammad al-Jurjani (482H).
[4]
Kitab Jawahir al-Bahr adalah ringkasan bagi kitab al-Bahr al-Muhith fi Syarh al-Wasith karya beliau sendiri. Kitab
ini kemudiannya telah diringkaskan pula oleh Sirajuddin ‘Umar bin Muhammad
al-Yamani [887H] dengan kitabnya Jawahir
al-Jawahir.
[5]
Ia merupakan mukhtashar (ringkasan)
bagi kitab al-Hawi al-Shaghir karya
Imam Najmuddin Abdul Ghaffar bin Abdul Karim al-Qazwaini al-Syafi’i (585-665H).
[6]
Iaitu huraian bagi kitab al-Ta’jiz fi Ikhtishar al-Wajiz, karya
Tajuddin Abu al-Qasim Abdul Rahim bin Muhammad bin Muhammad al-Mawshuli (671H)
[7] Kitab
al-Zubab adalah sebuah kitab yang
disusun kembali dari Matn al-Taqrib atau lebih dikenali sebagai Matan Abu Syuja’, dengan beberapa
penambahan oleh pengarangnya. Kitab ini kemudiannya telah disusun kembali oleh Imam
Ibn Ruslan al-Maqdisi al-Syafi’i (753H
-844H) dalam bentuk nazam melalui kitabnya yang terkenal dengan judul Manzhumah Shafwah al-Zubad atau Alfiyyah al-Zubad fi al-Fiqh al-Syafi’i.
[8] Ia juga dikenali dengan Bahjah al-Wardiyyah iaitu ringkasan
kitab al-Hawi al-Shaghir karya
al-Qazwaini (665H) dalam bentuk nazham.
[9] Kitab ini disusun bagi menyempurnakan
kitab al-Majmu’ yang disusun
oleh Imam al-Nawawi (676H) sebelumnya. Di mana Imam al-Nawawi hanya
sempat menghurai kandungan kitab al-Muhazzab
karya Abu Ishaq Ibrahim bin Ali al-Syairazi al-Fayruzabadi (393-476H) sampai
awal bab Mu’amalat. Imam Taqiyuddin
al-Subki menyambung kembali usaha bagi menyempurnakan huraian kitab al-Muhazzab,
namun usaha yang besar ini, terhenti lagi apabila Taqiyuddin al-Subki meninggal
dunia lebih awal setelah menyelesaikan tiga jilid dari kitab al-Majmu’ iaitu
sampai bab al-Murabahah dari Kitab al-Buyu'.
[10]
Ringkasan bagi kitab Kifayah al-Nabih Syarh al-Tanbih, karya
Ibn al-Rif’ah (710H). Kebiasaannya, jika disebut kitab al-Kifayah secara mutlak , maksudnya kitab Kifayah al-Nabih, karya Ibn al-Rif’ah.
[11]
Iaitu ziyadat (tambahan) bagi kitab al-Mathlab
‘ala al-Rafi’i karya Ibn al-Rif’ah (710H).
[12]
Syarah
bagi kitab Tashhih al-Tanbih karya
al-Nawawi. Beliau mempunyai syarah yang lain bagi kitab al-Tashhih iaitu al-Tanqih fima yarid ‘ala al-Tashhih.
[13] Syarah bagi kitab Rawdhah al-Thalibin karya Imam al-Nawawi
[14] Kitab
yang menggabungkan isi kandungan kitab al-Rawdhah
karya al-Nawawi dan al-Syarh al-Kabir karya
al-Rafi’i.
[15]
Kitab mengenai kaedah fiqh (qawa’id
fiqhiyyah). Al-Zarkasyi menyusun kitab
ini berdasarkan kitab al-Asybah wa
al-Nazhair fi Fiqh al-Syafi'iyah (الأشباه والنظائر في فقه الشافعية), karya al-Imam al-Muhaddis al-Faqih
Shadruddin, Abu Abdullah Muhammad bin Umar al-Murahhil (665-716H), yang
terkenal dengan gelaran Ibn al-Wakil al-Mishri.
[16]
Sebuah kitab fiqh yang besar. Antara
kandungannya menerangkan perbezaan kaedah para ulama dalam menetapkan hukum sesuatu permasalahan
fiqh.
No comments:
Post a Comment