Kitab Pohon Agama Bahagian
Rukun Iman merupakan sebuah kitab
dalam bahasa Melayu yang membicarakan mengenai akidah berdasarkan manhaj Ahlu
Sunnah wal Jamaah. Kitab ini disusun oleh Yang Maha Mulia Maulana al-Sultan
al-Mu’azzam ‘Ala’eddin Sulaiman Shah, iaitu sultan yang memerintah negeri Selangor
pada tahun 1898 hingga 1938.
Berdasarkan Kitab Pohon Agama
Bahagian Rukun Iman pada bahagian kulit buku bertulisan jawi tertulis:
“Kitab Pohon Agama, Bahagian
Rukun Iman (yang menghantarnya) Yang Maha Mulia Maulana al-Sultan al-Mu’azzam
‘Ala’eddin Sulaiman Shah, Khaladallah Mulakah wa ‘Alahu Amin. Pelajaran
Kanak-kanak di Dalam Tempat Pelajaran Ugama Islam di Dalam Jajahan Selangor
Darul Ehsan. Mudah-mudahan Dijadikan Manfaat yang Berkekalan, Mada al-Zaman, 15
Jamadilakhir 1349/1930. Taba‘ yang Ketiga, ditaba‘ oleh New Klang Press, Klang”
Menurut al-Marhum Ustaz Haji Wan
Mohd. Shaghir; Kitab Pohon Agama Bahagian Rukun Iman, diselesaikan pada
1337H/1919M. Cetakan ketiga, Mathba‘ah New Klang Press, Klang, 15 Jamadilakhir
1349H/1930M.
Kitab ini telah disemak oleh
Mufti Selangor ketika itu, iaitu Tengku Mahmud Zuhdi. Berikut dilampirkan
pandangan beliau tentang kitab ini dimuatkan dengan kata-katanya:
“Terlihatlah hamba yang daif
atas kitab ini, Pohon Ugama, karangan bagi Yang Maha Mulia Sultan Selangor
Maulana al-Mu‘azzam Sir Alauddin Sulaiman Syah... Maka patut dijadikan
pelajaran kanak-kanak yang mubtadi pada tiap-tiap sekolah ugama supaya
berkekalan manfaatnya istimewa pula..”.
Kandungan yang menjadi topik
perbahasan keseluruhan ialah mengenai akidah. Dalam kitab ini kita akan dapat
mengetahui kecenderungan mazhab dalam akidah baginda iaitu berdasarkan Ahli
Sunnah Wal Jamaah.
Metodologi penulisan kitab ini
adalah berdasarkan soal-jawab, iaitu simbul huruf (س ) mewakili soalan, huruf (ج ) pula mewakili jawapan, kecuali dalam Pelajaran 10, 11,
12, 13, 14, 15, 16, 17 dan 18, iaitu dengan pendekatan penerangan secara
langsung. Di samping itu pengarang turut memberikan soalan pengukuhan di akhir
perbincangan bagi setiap pelajaran kecuali Pelajaran 10.47.
Contoh soal jawab pada Bahagian
Agama: [Soalan] Apa Awaluddin, ertinya pertama-tama yang diwajibkan pada agama
itu? [Jawapan] Awaluddin itu ma’rifatullah, ertinya mengenal Allah Ta’ala.
Kitab Pohon Ugama ini telah disusun ringkasan dan syarah (huraian)nya oleh cicit baginda pengarangnya, iaitu YM Ustaz Raja Ahmad Mukhlis bin Raja Jamaludin al-Azhari. Berikut karya beliau yang berkaitan kitab Pohon Agama;
1) Sharah Pohon Agama Sultan Ala’u al-Din Sulayman Shah Ibni Raja Muda Musa.
2) Aqidah Al-Sulaymaniyyah: Ringkasan Pohon Agama.
Kedua-dua kitab ini telah
diterbitkan oleh Akademi Jawi Malaysia.
Semoga bermanfaat.
